Kiseonik je neophodan za svakodnevno funkcionisanje našeg tela, a posebno je potreban sportisti tokom fizičkog napora.
Nedostatak kiseonika dovodi do nedostatka energije, a višak ugljendioksida do osećaja zamora.
Kiseonik je neophodan kao krajnji izvor energije i oporavak energetskih depoa.
Disanje treba da je duboko, ne površno i pitko!
Plitko disanje je i brzo disanje i ono samo dovodi do zaduvanosti.
Pravilno disanje nam omogućava:
- obnavljanje kiseonika
- izbacivanje ugljendioksida
- tehniku opuštanja tela i uma
- usklađivanje rada unutrašnjih organa
- usporavanje rada srca
- sniženje pritiska
- opuštanje mišića
- smanjenje stresa i napetosti
Opušteno i ritmično disanje opušta naše telo i naš um.
Pravilnim disanjem izbacujemo višak co2 iz našeg tela, a obnavljamo rezerve o2, koji nam je neophodan za energiju u našem telu.
Kiseonik predstavlja osnovni izvor energije u našem telu, a svi izvori energije se na kraju obnavljaju uz pomoć kiseonika.
Građa disajnih puteva
Disajni putevi su podeljeni na:
-gornje (nos, usta, ždrelo)
- donje (dušnik, bronhije, alveole)
Suština procesa disanja je razmena gasova između tela i okoline.
Vazduh koji udišemo bogat je kiseonikom, a onaj koji izdišemo ispunjen ugljen dioksidom.
Sve osim alveola predstavlja mrtvi prostor koji ne učestvuje u razmeni o2/co2 između udahnutog vazduha i pluća.
Jedino na nivou alveola se dešava razmena disajnih gasova.
Iz tog razloga je potrebno da se udahnuti vazduh što duže zadržai u alveolama, kako bi pluća uzela što više o2, a predala što više co2.
Pluća imaju oblik trouglova. Najmanja zapremina vazduha se nalazi u vrhovima pluća, a najviše vazduha je u bazama pluća.
Iz tog razloga je mnogo efikasnije disati donjim delom pluća, za potrošenu energiju, efekat disanja je veći – veća količina vazduha se provetri kroz pluća.
Disanje donjim delom pluća se naziva abdominalno disanje, tj disanje dijafragmom.
Pluća su podeljena u tri dela, gornji, srednji i donji deo pluća.
Donji deo pluća ima najveću zapreminu i sadrži najviše vazduha.
Najefikasnije je disanje sa donjim delom pluća.
Postoje različiti tipovi disanja – abdominalno disanje, subneutralno disanje, eksplozivno disanje, mentalno disanje, sporo disanje, nadi shodan, bastrika, kapalabati...
Pravilno disanje se bazira na yoga pranayama tehnici disanja. Učenje pranayama yoge se temelji na dve stvari koje su najvažnije za pravilno disanje:
- disanje donjim delom pluća (dijafragmalno/abdominalno)
- disanje 1:2
Disanje stomakom – disanje donjim delom pluća se naziva disanje stomakom ili abdominalno disanje (dijafragmalno).
Najviše vazduha se nalazi u donim delovima pluća (zbog oblika trougla).
Abdominalnim disanjem razmenjujemo najveću količinu vazduha pri svakom udahu/izdahu. Iz tog razloga ovaj tip disanja predstavlja najefikasniji način disanja.
Najednostavniji opis abdominalnog disanja je:
- pri udahu stomak se kreće prema napred tj stomak se naduvava.
- pri izdahu stomak se uvlači
Pri ovakvom načinu disanja dijafragma se pomera gore-dole, što se vidi preko kretanja stomaka.
Disanje 1:2 – prilikom disanja vazduh kontinuirano udišemo i izdišemo. Cilj disanja je naravno uzimanje kiseonika i izbacivanje ugljendioksida.
Kako bi najbolje iskoristili udahnuti vazduh, potrebno je određeno vreme da se vazduh koji smo udahnuli zadrži u plućima.
Što je vreme duže, to naša pluća imaju više vremena da iz udahnutog vazduha preuzmu što više o2 i izbace što više co2.
Izdah koji traje dva puta duže od udaha obezbeduje dovoljno vremena da se udahnuti vazduh iskoriti u našem telu.
Pravilna vežba disanja u odnosu 1:2 je - u početku ritam 3:6, koji se produžava na 4:8, a krajni cilj je odnos 5:10. Potrebno je polako disati, a posebno polako izdisati.
Pravila disanja
- donji delovi pluća sadrže najviše vazduha
- opustite stomak, pri udahu ga izbacujte, pri izdahu ga uvlačite. Izdahnite do kraja i polako uvucite stomak, ovako vežbate dijafragmu i učite da dišete donjim delom pluća
- sledeći korak je naučiti disati i srednjim i gornjim delom pluća. Kruna pravilnog disanja je disanje sa sva tri dela pluća – celim plućima!
- dišite u odnosu 1:2. Ovo znači da izdah traje duplo duže od udaha. Ovo je veoma važno da bi se udahnuti vazduh što duže zadržao u plućima kako bi pluća što bolje iskoristila udahnuti vazduh.
Dišite duboko! Živite duboko! Umetnost disanja je i umetnost življenja.
Nema komentara:
Objavi komentar